تحلیل فضایی تاب‌آوری شهری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز

نویسندگان

  • علی شماعی دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه خوارزمی
چکیده مقاله:

تحلیل تاب‌آوری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی-زیرساختی و اکولوژیکی به‌منظور دستیابی به راهکارهای مناسب مدیریت مخاطرات محیطی از اهداف این پژوهش است. شناخت وضعیت تاب‌آوری محله‌های بخش مرکزی شهر و دستیابی به عوامل تاب‌آورساز با توجه به قدمت، فرسودگی و نارسایی زیرساختی و پهنه‌بندی سطح تاب‌آوری از ضرورت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت شهری است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با هدف شناخت وضعیت تاب‌آوری محله‌های 24‌ گانة بخش مرکزی شهر تبریز در ابعاد چهارگانة تاب‌آوری انجام شده است. شاخص‌های انتخاب‌شده با روش‌های ELECTRE و AHP و مصاحبه با متخصصان شهری در محله‌های بخش مرکزی شهر تبریز جمع‌آوری شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد ابعاد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی به‌ترتیب پایین‌ترین امتیاز را در میان چهار بعد سنجش میزان تاب‌آوری دارند. همچنین محله‌های منصور، اهراب، مقصودیه و دانشسرا بیشترین میزان تاب‌آوری و محله‌های گجیل، باغ‌شمال، مارالان و سرخاب پایین‌ترین سطح تاب‌آوری را در میان محله‌های 24گانه دارند. ناپایداری ابعاد کالبدی و اقتصادی بافت منجر به ناپایداری دیگر ابعاد تاب‌آوری شده است؛ بنابراین رویکرد تاب‌آورسازی کالبدی و اقتصادی محله‌های پایدار با راهبرد تاب‌آورسازی اقتصادمدار می‌تواند نسخه‌ای مؤثر برای ارتقای تاب‌آوری محله‌های بافت قدیم باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی الگوهای شبکه معابر پیاده شهری و امکان‌سنجی توسعه آن‌ها در بخش مرکزی شهر تبریز

با وجود پیشرفت­های فنی و تـکنولوژیکی شگرف در عرصه حـمل و نقل و ترافـیک، پیاده­روی هم­چنان اصلی­ترین و مهم­ترین الگوی حرکتی مجتمع­های زیستی محسوب می­شود؛ تاجائی که امروزه، برای توسعه آن، مدل­ها و الگوهای مختلفی چون جداسازی ترافیک، فضاهای محصور پیاده، منطقه یا خیابان مخصوص پیاده، خیابان پیاده محور، مرکز تجاری پیاده، خیابان خرید، معماری ترافیکی، آرام­سازی ترافیک، سبز راه و فراگذرها ارائه شده است. ...

متن کامل

بررسی و تحلیل نقش شهر جدید سهند در انتظام فضایی منطقه بزرگ شهری تبریز

  چکیده   شهرهای جدید در کشورهای مختلف برحسب ضرورت‌ها و کارکردهای‌ آنها احداث می‌شود و این سیاست می‌تواند از کشوری به کشور دیگر و حتی از منطقه‌ای در یک کشور به منطقه دیگر در همان کشور تفاوت داشته باشد و ضرورت یا عدم ضرورت آن متناسب با شرایط اقتصادی اجتماعی و فرهنگی مردم مشخص می‌شود. امروز، هدف از ایجاد شهرهای جدید، تحقق ایده سکونت‌گا‌ههای ایده آل یا مدینه فاضله نیست، بلکه تمرکززدایی از مراکز شه...

متن کامل

تحلیل فضایی و مکانیابی هتل‌ها در ساختار شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)

شهر تبریز در طول تاریخ با توجه به موقعیت جغرافیایی خود یکی از مراکز جاذب گردشگران اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فراغتی و ...، چه در حوزه داخلی و خارجی بوده است. به همین منظور، توجه به زیرساخت­های اقامتی یکی از ضرورت­های توسعه گردشگری در این شهر است. باوجود نقش محوری‌ای که موقعیت مکانی هتل‌ها در چشم‌اندازهای شهری و  نیز ساخت گردشگری شهری مدرن دارند، این بخش هم در مطالعات شهری و هم در مطالعات گردشگری...

متن کامل

تحلیل اجتماعی - فضایی در بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر سردشت

بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری از جمله چالش‌های مهم فراروی مدیریت شهری در کشور‌های در حال توسعه از جمله کشور ما است. فرسودگی فیزیکی – کالبدی و کارکردی و تبعات اجتماعی ناشی از آن در پاره ای از محلات شهری، به ویژه محلات مرکزی که به علت روند شتاب آلود شهرنشینی کشور مورد بی توجهی مدیریت شهری و برنامه ریزان در عصر نوگرایی قرار گرفته اند. محله سرچشمه واقع در مرکز شهر سردشت با 1132 نفر، به عنوان...

متن کامل

تبیین پویایی فضایی – کالبدی بخش مرکزی شهر رشت

امروزه بخش مرکزی شهر رشت در رقابت با دیگر هسته های شهریِ رشت، نه تنها در حال از دست دادن غلبه و تسلط انحصاری خود بر کل فضای این شهر است، بلکه همچنین با مسائل و چالش های محلیِ بسیاری در درون خود روبرو شده است. برآیند چنین فرایندها و دگرگونی‌های منفی، ظهور یک مسئله مهم و بنیادین در بخش مرکزی شهر رشت، یعنی تمرکززدایی و تجزیه انواع سرمایه‌های فضایی، انسانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بخش مرکز...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  349- 374

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023